Wellicht heb je als ondernemer wel eens gehoord van een AOV (arbeidsongeschiktheidsverzekering) voor ondernemers. Maar heb je die wel echt nodig? En wegen de (stevige) kosten van zo’n verzekering op tegen de baten? Het antwoord op deze vragen hangt erg af van jouw specifieke situatie.  De belangrijkste vraag die je moet stellen is: Als jij morgen niet meer kan werken door ongeval of ziekte, hoe lang kun je dan je rekeningen blijven betalen? Hieronder leggen we alles uit over AOVs voor zelfstandigen.
 

Wat voor regelingen zijn er voor ziekte of ongevallen bij ondernemers

Als je als werknemer ziek wordt en niet meer kan werken, dan kom je in de WAO. Dat is een publieke verzekering waarop werknemers aanspraak kunnen maken als ze ziek worden en niet meer kunnen werken. Om deze regeling te betalen worden voor iedere Nederlander in loondienst Sociale Premies afgedragen over hun salaris. Als jij als zelfstandige betaal je deze Premies niet en ben je dus ook niet verzekerd als je door ziekte of ongeval niet meer kan werken. Als je als ondernemer voor kortere of langere tijd ziek wordt, dan is er geen vangnet van de overheid om je op te vangen. 

Je wordt als zelfstandige geacht dit zelf te regelen en dit als onderdeel van je “bedrijfsrisico” te zien. Je kan er dus ook voor kiezen om niets te regelen. Echter, als je niets regelt en je wordt ziek en hebt geen inkomsten meer, dan is de enige regeling waarop je aanspraak kan maken, de bijstand. En tegen de tijd dat je daarvoor in aanmerking komt, zit je echt in heel zwaar weer.  Dan zit je zeer waarschijnlijk niet in de buurt van het niveau dat je nu gewend bent. Om dit te voorkomen, kun je er voor kiezen om zelf een AOV verzekering af te sluiten die je inkomsten aanvult als je ziek bent.
 

Wat is een AOV ofwel arbeidsongeschiktheidsverzekering?

Kort gezegd is een AOV een verzekering die je inkomsten aanvult op het moment dat je door ziekte of ongeval (gedeeltelijk) niet kan werken en inkomsten misloopt. Op het moment dat jij inkomsten misloopt door ziekte, zal (een gedeelte van) de misgelopen inkomsten worden vergoed door de AOV. Hoe hoog die vergoeding is, komen we later op terug, maar omdat het hier niet om een algemene regeling gaat, is dit afhankelijk van de voorwaarden van de AOV verzekering. 

De AOV geeft jou dus een inkomen als jij niet meer kan werken. Maar zal in de meeste gevallen ook verder helpen, bijvoorbeeld met revalidatie. Want het is natuurlijk in de interesse van de verzekeraar dat jij zo snel mogelijk weer aan de slag te gaat. En dat is tenslotte ook wat je wilt als ondernemer. Echter, ook hier geldt, dat er niet één type verzekering is zoals bij werknemers en de WAO wel het geval is.

Wat kost een AOV?

Traditioneel gezien is een AOV duur. Dat is althans het beeld dat ondernemers hebben en dat klopt ook wel een beetje. De reden is dat bij een AOV veel maatwerk komt kijken. Bijvoorbeeld "Welk risico loop je?" Als bouwvakker loop je een stuk meer risico op een ongeval dan als een software ontwikkelaar die de hele dag in een veilige kantooromgeving zit. En zelfs al breek je je been op het voetbalveld, de software ontwikkelaar kan op maandag gewoon inloggen, terwijl de bouwvakker eerst moet revalideren voordat men weer op de bouwplaats aan de slag kan gaan.

Door die complexiteit zijn premies hoog. Er is nog een andere reden waarom de premies verder omhoog worden geduwd. Om dat uit te leggen nogmaals het voorbeeld van de software ontwikkelaar en de bouwvakker hierboven. Als de software ontwikkelaar vindt dat de premie wel erg hoog is, en het risico op een ongeluk voor hem eigenlijk beperkt is, dan zal hij er voor kiezen om geen verzekering af te sluiten. De bouwvakker zal dit wel doen omdat hij vindt dat hij wel een behoorlijk risico loopt. Echter, de verzekeraar zal daardoor vooral een groep mensen in de hoge risico categorie moeten verzekeren. De kans is groot dat er wat gebeurd onder de mensen die graag een AOV willen hebben. En daardoor gaan de premies nog verder omhoog.

Bovendien is het ook een probleem om vast te stellen hoeveel uitkering je moet ontvangen. Een software ontwikkelaar verdient namelijk meestal meer dan een bouwvakker. Dus als beiden ziek worden, moeten ze dan beiden evenveel ontvangen of zit daar verschil tussen? Al dat maatwerk maakt traditionele AOVs duur en vooral complex. Zeker omdat Nederlandse financiële wetgeving stelt dat je in veel gevallen een adviseur moet inhuren voordat je een verzekering mag afsluiten.* Als je namelijk niet voldoende weet van verzekeringen, mag de verzekeraar je geen product aanbieden zonder dat je hierover bent geadviseerd. En die adviseurs zijn nu eenmaal duur.

Veel kosten dus en het beeld van ondernemers over AOVs klopt dus wel een beetje. Gelukkig zijn er recentelijk minder complexe producten op de markt gekomen die een stuk gemakkelijker en goedkoper zijn. En bovendien beter aansluiten bij de behoefte van een zelfstandige. Daarover hieronder meer.

* Wij zijn ook geen adviseur en adviseren je geen product. Dat mogen wij ook niet. Wij proberen alleen zo duidelijk mogelijk uit te leggen wat een AOV is en waar je op moet letten. Zodat jij de juiste beslissing kan nemen.
 

Is de AOV verplicht?

Hoewel er heel veel over wordt gesproken is het antwoord nog altijd: Nee. Misschien verbaas je je hierover omdat je waarschijnlijk wel iets gelezen hebt over het verplicht stellen van een AOV. In het nieuwe pensioenakkoord, wat het resultaat is van de onderhandelingen tussen de verschillende sociale partners en de overheid, is dit tenslotte afgesproken dat dit wel zal gebeuren. Echter, ook al ligt dit akkoord er, dit soort zaken gaan niet erg snel. Er moet nog een wet komen, er moeten nog allemaal details worden gecommuniceerd wat die wet gaat inhouden en nog veel meer. Wij zijn geen staatsrecht deskundigen maar de verwachting is dat de verplichte AOV pas op z’n vroegst van start gaat in 2024. Dus je hebt nog even.

Dat wil echter niet zeggen dat het niet heel verstandig is om, net als honderdduizenden andere zelfstandige, toch iets te regelen voor het geval je pech hebt. Als het fout gaat dan ben je daar zelf verantwoordelijk voor. Daarom denken wij dat als je nog geen AOV hebt, het erg verstandig is om nu nog een keer je te verdiepen in de noodzaak van een verzekering. Zeker als je dat nog nooit gedaan hebt (wat zeker onder jonge ondernemers helaas heel vaak het geval is). 

Wanneer moet ik een AOV afsluiten?

De eerste afweging is hiervoor simpel. Kun je rondkomen in een periode waarin je door ziekte of een ongeluk) geen inkomen hebt? Als dat niet het geval is, dan heb je een AOV nodig. Let wel, we hebben het hier niet om een zware longontsteking waardoor je 2 weken thuis zit. Maar bijvoorbeeld over een zware hernia waardoor je plotseling 6 tot 9 maanden langs de kant zit. Of een ongeluk waarbij je in een rolstoel beland. Het gaat hier dus om risico’s die redelijkerwijs waarschijnlijk niet zullen gebeuren. Maar als je pech hebt, kom je toch in die situatie.

Moet je je hele inkomen verzekeren?

Als je denkt dat je een AOV nodig hebt, hoe hoog moet de uitkering dan zijn? Hierbij raden wij aan om niet zozeer te kijken naar wat je voor je ongeluk verdiende, maar te kijken naar wat je na je ongeval nodig hebt. De AOV moet je kosten kunnen dekken zodat jij niet een situatie komt dat jij je huis moet verkopen. Het is niet noodzakelijk dat je op basis van je uitkering iedere maand geld overhoudt. 

Dat betekent dat je vooraf kritisch moet nadenken over je onkosten nadat je niet meer kan werken. Dus hoe hoog is de hypotheek op je huis? Hoeveel heb je nodig om te leven? Enzovoorts. Je essentiële vaste lasten dus. Wat je specifiek niet hoeft mee te rekenen zijn onkosten die gerelateerd zijn aan je bedrijf. Als jij niet werkt, heb je natuurlijk ook geen inkoop en dergelijke. Een andere specifieke post is bijvoorbeeld een bedrijfswagen. Als jij thuis zit in een rolstoel, dan heb je niets aan die auto, ook niet privé. Die kun je dan dus van de hand doen. 

De reden dat we je aanraden om alleen je essentiële vaste lasten te verzekeren, is dat een lagere uitkering een veel betaalbare AOV oplevert. Hoe minder de AOV uitkeert op het moment van ziekte, hoe lager de premie. En hoewel een hoog inkomen natuurlijk leuk is, bedenk wel dat we het hier hebben over iets waarvan je eigenlijk verwacht dat het niet gaat gebeuren. Dus een beetje zonde om dan heel veel te betalen en moderne AOVs erkennen dit ook. Die geven meestal de optie om zelf te bepalen hoeveel je precies krijgt uitbetaald in het geval van ziekte.
 

Hoe lang, hoeveel en wanneer moet de AOV uitbetalen?

Hoe lang een AOV uitbetaald verschilt ook per aanbieder en contract. Moderne aanbieders laten je zelf bepalen wanneer je wordt uitbetaald en hoe lang dat duurt. Het principe is hierbij simpel: hoe langer en eerder je wil dat wordt uitbetaald, hoe hoger de premie. Als jij wil dat AOV direct op dag één van de ziekte uitbetaalt voor de rest van je werkende bestaan dan is de premie een stuk hoger dan als dat pas na een maand of twee is voor een beperkte tijd. 

Hoeveel je nodig hebt, en hoe lang, dat hangt van jouw persoonlijke situatie en is voor iedereen anders. Hiervoor moet je kijken naar je inkomsten en uitgaven. Maar ook naar je spaargeld, het inkomen van je partner en de overwaarde van je huis, om maar een paar dingen te noemen.  

Het is natuurlijk prettig als je een zo laag mogelijke premie te betalen, maar hou er wel rekening mee dat dit wel moet passen op jouw situatie. Als jij bijvoorbeeld een goede spaarpot hebt, waardoor je het makkelijk 6 maanden zonder inkomen vol kan houden, dan kun je er goed voor kiezen om pas later uitbetaalt te krijgen. Is jouw buffer echter laag, dan kun je maar beter direct laten uitbetalen (al raden wij aan alle ondernemers aan om het opbouwen van een buffer serieus te nemen; zie het blog van mijn collega Joris)

De looptijd is ook van belang voor de hoogte van een premie. Misschien wil je wel tot je pensioen verzekerd zijn van inkomsten. Maar misschien vind je het genoeg om maar voor een paar jaar je inkomen verzekeren. Dat is natuurlijk een groot verschil voor de premie die je betaalt en hierbij speelt leeftijd ook een rol. Als je ouder bent, dan is het zowel goedkoper en verstandiger om je inkomen tot je pensioen te verzekeren. Tenslotte, wat ga je doen als je nog 3 jaar hebt te gaan voordat je pensioen uitbetaald, maar niet je normale werk kan doen? Omscholen is dan eigenlijk geen optie. Voor jongere ondernemers is dat natuurlijk anders, als je in een rolstoel beland, kun je je laten omscholen naar een baan die daarbij past. Daar heb je nog genoeg tijd voor en je hoeft dus ook niet de komende dertig jaar achter de geraniums te zitten.
 

Is de premie van de AOV aftrekbaar?

Ja. Het is tenslotte een zakelijk risico wat je afdekt met deze verzekering. De AOV-premie is daarom fiscaal aftrekbaar van je inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting. De premies die je betaalt zijn dus gewoon onkosten. Je kan deze gewoon opvoeren als bedrijfskosten in jouw administratie waardoor je belastbaar inkomen daalt.

NB: als je verzekering uitbetaalt, dan zijn dat natuurlijk inkomsten die ook belast zijn. Het mes snijdt aan twee kanten

AOV afsluiten en welke aanbieder kiezen

Heb je dus een AOV nodig? Dat ligt aan jouw persoonlijke situatie. Maar we je raden je sterk aan om dit serieus te overwegen als je niet een reusachtige buffer hebt. Bij moderne verzekeringen vallen de kosten namelijk best wel mee en mocht er wat gebeuren, dan sta je er niet alleen voor.

Je kan een AOV op verschillende plekken afsluiten. Er zijn heel veel verzekeraars die dit aanbieden. Als je een aanrader van ons wil hebben, dan zouden we je willen wijzen op insify. Dit is een relatief nieuwe aanbieder die wordt ondersteund door grote namen uit de verzekeringswereld. 

De reden dat wij Insify aanraden is dat ze een relatief begrijpelijke verzekering aanbieden die bovendien erg gemakkelijk online is af te sluiten en ook weer stop te zetten. En waar je zelf kan aangeven wat je wilt verzekeren en hoe lang. Dat is natuurlijk wel zo makkelijk en prettig. En omdat het online is af te sluiten, hoef je geen advieskosten te betalen. Bovendien krijg je via deze link het eerste jaar 20% korting op je premie.

AOV van Insify aflsuiten met 20% korting

Maar nogmaals, het moet wel bij je passen. Dus wellicht dat andere verzekeraars een beter passend product hebben. En mocht je hier nu meer informatie over willen hebben, dan is het niet onverstandig om een keer te gaan praten met een verzekeringsadviseur. Dat kost wat, maar dan weet je ook wat je hebt.