Lees het laatste Prinsjesdag 2024 blog, met alle wijzigingen voor het komende jaar.
Er zijn dit jaar heel veel maatregelen aangekondigd voor prinsjesdag 2022. Het is dan ook een bijzondere tijd waarin heel veel gebeurtenissen samen komen: inflatie, vluchtelingenopvang, gas tekorten, boerenprotesten, omgekeerde vlaggen etc. Het is dus niet zo gek dat het kabinet stevig aan de knoppen draait. Maar hoe beïnvloedt dit alles nu een ondernemer? En wat kan jij als kleine zelfstandige verwachten van de overheidsplannen?
Prinsjesdag in het kort
Even kort wat prinsjesdag ook al weer is. Prinsjesdag is de opening van het parlementaire jaar en op die dag worden de plannen voor het komende jaar gepresenteerd door het kabinet (de ministers). Aangezien het kabinet (bijna) altijd een meerderheid heeft in de tweede kamer (de mensen waarop je kan stemmen), kun je ervanuit gaan dat die plannen ook daadwerkelijk worden omgezet naar wetten en dat deze plannen dus worden doorgevoerd.
Natuurlijk ligt het net wat genuanceerder dan we in de vorige alinea hebben omschreven. Tenslotte zijn de meeste plannen al ver voor prinsjesdag bekend (dit jaar was daar overigens een uitzondering op). Kan de oppositie in de tweede kamer nog wijzigingen introduceren (op Woensdag Gehakt Dag) en kunnen er nog aanpassingen komen. En worden er sowieso het hele jaar door nog verder aanpassingen gemaakt omdat dingen nu eenmaal veranderen. Maar als je echt meer wil weten, moet je even op de wikipedia pagina kijken. Het belangrijkste gegeven voor nu is dat op prinsjesdag de toekomstplannen worden gepresenteerd.
Het kabinet heeft dit jaar besloten het roer drastisch om te gooien
Zoals we hierboven al schetsen, zijn er op dit moment heel veel dingen aan de hand die al dan niet verband met elkaar houden. Denk aan de opvang van asielzoekers, de inflatie, de gasprijzen, etc. Er zijn veel mensen die al deze dingen als “crisissen” aanmerken om aan te geven dat er iets moet veranderen. Al lijkt het erop dat die mensen de inflatie ook zien toeslaan op hun woordgebruik. Hoe dan ook, er zijn grote problemen die moeten worden opgelost en het kabinet moet daarin keuzes maken.
Het kabinet heeft daarom gekozen om tot een ongekende investering over te gaan om de verschillende problemen op te lossen. Specifiek richten ze zich daarbij op koopkrachtreparatie onder het armste gedeelte van de bevolking. Met maatregelen als de verhoging van het minimumloon en de AOW (met 10%) en de extra investeringen in onderwijs en zorg, probeert het kabinet vooral voor de minima het betaalbaar te houden. Ook het energie plafond speelt hierin een grote rol. Hierin geldt een laag prijsplafond voor het eerste gedeelte van je gas- en elektriciteitsrekening, maar grotere verbruikers zullen over de rest van de rekening wel de torenhoge energiekosten moeten betalen. Het kabinet probeert zo minima (waarvan men aanneemt dat ze minder energie gebruiken) tegemoet te komen. Terwijl grotere verbruikers (lees mensen met een grotere portemonnee) wel een stuk meer blijven betalen.
Wist je dat het energie plafond ook voor de kantoorruimte voor zzp’ers geldt? Zolang je maar niet een grootverbruiker bent kom je hiervoor in aanmerking (en daar hoef je waarschijnlijk niets voor te doen). Natuurlijk moet je wel je eigen energierekening betalen, dus als je gebruik maakt van een deelkantoor, dan heb je hier waarschijnlijk niks aan. LET WEL: de details zijn op het moment van dit schrijven nog niet helemaal bekend, dus we zullen hier nog een update over geven.Wat betekent dit voor de kleine ondernemer?
Het kabinet heeft dus vooral ingezet op maatregelen die de koopkracht van minima moeten repareren. Maar wat betekent dit voor kleine ondernemers? In het kort, het is voor ondernemers niet zo goed nieuws. Dat geldt vooral voor grote ondernemers, maar ook voor kleinere zzp’ers zijn er weinig positieve punten deze prinsjesdag.
Dat komt niet eens zozeer doordat er heel veel maatregelen zijn die kleine ondernemers negatief treffen. Maar dat komt vooral omdat het kabinet niets doet om de stijgende kosten voor zzp’ers tegemoet te komen. Er zijn heel veel maatregelen om de koopkracht te repareren, maar eigenlijk geen waarvoor zzp’ers in aanmerking komen. De hogere kosten zul je als zzp’er dus grotendeels zelf moeten dragen. En daarbij komt ook nog eens, dat veel zzp’ers zullen merken dat hun onderhandelingspositie er in het komende jaar niet beter op zal worden.
Er zijn overigens heel veel nieuwe maatregelen voor ondernemers. De meeste zijn complex en niet echt van toepassing voor kleine ondernemers (zoals het nieuwe progressieve winstpercentage voor aanmerkelijke belangen). Maar mocht je ze toch allemaal op een rijtje willen hebben, kijk dan naar dit overzicht wat het economisch bureau van de ABN heeft gemaakt.
Vooral kleine ondernemers zullen last krijgen van een hogere belastingdruk
Het kabinet heeft voor dit jaar besloten dat de arbeidskorting omhoog gaat. Dat is goed nieuws voor alle werkende mensen in Nederland, want de arbeidskorting is het bedrag waarover je geen belasting hoeft te betalen als je werkt. De belasting op arbeid gaat dus omlaag, zowel voor werknemers als ondernemers.
“Goed nieuws ook voor ondernemers” zou je wellicht denken, maar voor ondernemers ligt dat net iets anders. Want ook al gaat de arbeidskorting omhoog, de ondernemersaftrek gaat (versneld) omlaag. De ondernemersaftrek is de extra aftrek die een kleine ondernemer krijgt als hij aan het urencriterium voldoet. En dankzij deze ondernemersaftrek is het fiscaal veel aantrekkelijker om ondernemer te zijn dan werknemer (de keerzijde is echter wel dat je voor je eigen pensioen, ziektewet, en werkloosheidsuitkering moet zorgen en dat zijn behoorlijke kosten). In vergelijking met een werknemer is een zzp’er dus een stuk slechter af met de nieuwe plannen en wordt de ondernemer eigenlijk niet gecompenseerd voor de stijgende prijzen.
Het verlagen van de ondernemersaftrek was overigens al een tijdje in de maak. Dit is onderdeel van het plan om de fiscale lasten en voordelen uit een arbeidsrelatie en het zzp-schap langzaam gelijk te trekken. Het is alleen pijnlijk dat dit in een tijd van stijgende prijzen en onzekerheid gebeurd.
Kleine ondernemers zullen het lastig krijgen om hogere lasten door te berekenen
Verder is een belangrijk onderdeel van de plannen van het kabinet dat uitkeringen en het minimumloon een behoorlijk stuk omhoog gaan (met 10%). Dit zijn natuurlijk forse stappen en deze zullen voor de minima een groot verschil maken. Maar als jij een ondernemer bent met een laag inkomen, dan geldt deze verhoging natuurlijk niet voor jou. Jij hebt het ondernemersrisico en jij moet zelf maar onderhandelen over een hoger tarief.
En dat laatste zal waarschijnlijk een stuk lastiger worden als je veel voor andere bedrijven werkt. Want niet alleen de minimum lonen gaan omhoog, maar alle lonen van werknemers lijken op dit moment te stijgen. De verschillende CAO onderhandelingen tussen de sociale partners (het overleg waarin overheid, vakbonden en werkgevers samen besluiten over loonstijgingen) laten op dit moment grote stijgingen in salarissen zien. De overheid wil namelijk dat bedrijven hun werknemers compenseren voor de hogere prijzen.
Deze CAO afspraken hebben natuurlijk geen direct effect op kleine ondernemers. Tenslotte moet jij als ondernemer zelf je tarieven onderhandelen. Maar indirect heeft het wel degelijk een effect op je onderhandelingspositie. Als grotere bedrijven meer geld moeten betalen voor hun werknemers, en ook andere kosten zien stijgen, houden ze minder marge over om uit te geven andere zaken. Bijvoorbeeld de inhuur van een zzp’er. Kleine zelfstandigen zullen dus dankzij de stijgende lonen en prijzen sneller te maken krijgen met contracten die worden stopgezet. En ze zullen moeilijker kunnen onderhandelen over hogere tarieven, ook al gaan de eigen kosten wel gewoon omhoog (voor tips, lees ons blog over een goed uurtarief).
Het ondernemerschap en de risico’s die erbij horen
Dit klinkt dus niet als een mooie prinsjesdag voor ondernemers. Maar je moet hierbij wel realiseren dat dit nu eenmaal hoort bij het ondernemerschap. Als ondernemer zijn er geen mensen die voor jou onderhandelen en de risico’s van een veranderend economisch klimaat zijn nu eenmaal voor jou. En dat de vooruitzichten nu somber zijn, is onderdeel van het ondernemersrisico waar je zelf voor hebt gekozen.
Bovendien moet daarbij worden gezegd dat, juist omdat je ondernemer bent, de bovenstaande vooruitzichten helemaal niet voor jou hoeven te gelden. Als ondernemer ben je tenslotte zelf in controle over hoe jouw bedrijf het doet. En er zullen ook heel veel ondernemers zijn die wel prima hun verhoogde kosten kunnen doorberekenen aan hun klanten. Als je een goede dienst of product levert, heb je tenslotte altijd een onderhandelingspositie.
Dus ook al was dit niet een prinsjesdag om naar huis over te schrijven, een goede ondernemer zal niet bij de pakken neerzitten en zichzelf zekeren voor de toekomst.
