Volg je ons al op instagram? Klik hier om ons te volgen

Je kent waarschijnlijk wel de grap over de betekenis van het woord zzp: ‘zelfstandige zonder pensioen’ Helaas is dit voor veel ondernemers de realiteit. Pensioen is niet het leukste onderwerp, maar wel erg belangrijk. En je kunt er maar beter vroeg mee beginnen. In dit blog leggen we uit hoe je pensioen kunt sparen als zzp'er. 

We hebben nu een speciale aanbieding van Brand New Day. Met deze speciale aanbieding voor Gekko gebruikers betaal je geen aansluitingskosten (a 45 euro) en je krijgt gratis een pensioendate.

Pensioen bestaat uit verschillende spaarpotjes

Je pensioen is complex en veel mensen hebben moeite om te begrijpen hoe dit nu is opgebouwd. Deze complexiteit wordt onder andere veroorzaakt door het feit dat je pensioen niet één regeling is waaruit je betaald krijgt als je oud bent. Een pensioen bestaat uit meerdere potjes die allemaal net iets anders bijdragen aan jouw uiteindelijke pensioen. 

Er zijn twee verschillende hoofdcomponenten waaruit je pensioen is samengesteld: de AOW en het aanvullend pensioen dat je zelf spaart. 

De AOW als algemeen collectief pensioen

De eerste component van je pensioen is de AOW, de Algemene Ouderdomswet. Dit is het staatspensioen wat de Nederlandse overheid aan iedere Nederlander boven een bepaalde leeftijd aanbiedt. Je krijgt AOW altijd, ongeacht wat je hebt gespaard of verdiend in je leven.

De enige eis is dat je 50 jaar in Nederland hebt gewoond of gewerkt. Je bouwt namelijk voor ieder jaar wonen of werken in Nederland 2% van je totale AOW op. Dus na 50 jaar wonen of werken in Nederland heb je recht op 100% van de AOW-uitkering. De AOW is dus eigenlijk een pensioen waar je in principe niets voor hoeft te regelen.

De AOW wordt volgens het ‘omslagstelsel’ gefinancierd. Een ingewikkeld woord, maar dit stelsel houdt feitelijk in dat alle werkende Nederlanders betalen voor de AOW van gepensioneerde Nederlanders. Als je ooit een loonstrookje hebt ontvangen, dan zal het je niet zijn ontgaan dat een substantieel deel van je salaris naar de ‘Premie Volksverzekeringen’ gaat. Het is dus eigenlijk een collectieve spaarpot.

De AOW heeft voor- en nadelen

De AOW wordt dus betaald door werkend Nederland. Dit heeft bepaalde voor- en nadelen. Het voordeel is natuurlijk dat je niet lang hoeft na te denken over je AOW. Het is iets wat iedereen krijgt en iedereen voor betaalt. Een tweede voordeel van de AOW is dat het een makkelijke financiering is. Als er meer of minder geld nodig is, kunnen de Sociale Premies worden aangepast.

Deze flexibiliteit is tegelijkertijd het nadeel van de AOW. Als het aantal gepensioneerden meer toeneemt dan het aantal werkenden, ontstaat er een tekort. De Sociale Premies zullen dan verhoogd moeten worden om de AOW te bekostigen en dat raakt werkenden in hun portemonnee. 

Pensioenleeftijd stijgt om AOW te kunnen bekostigen

In Nederland zijn er steeds meer ouderen tegenover steeds minder werkenden om hun AOW te betalen. Dit wordt ook wel de vergrijzing genoemd. Om te zorgen dat de Sociale Premies niet al te hard stijgen is daarom de AOW-uitkering sinds enkele jaren niet langer een vast bedrag vanaf een vaste leeftijd.

In plaats daarvan wordt ieder jaar langzaam de leeftijd verhoogd op basis van de verwachte levensverwachting. Zo blijft de verhouding tussen werkende Nederlanders en oudere Nederlanders enigszins gelijk en blijven de kosten ook enigszins onder controle.

Je AOW staat dus (nog) niet vast. Als je wilt weten wat de AOW voor jou betekent en wanneer je aanspraak maakt op AOW, ga dan naar de website van de Sociale Verzekeringsbank. Dit is de instelling die de AOW regelt en hier kun je allemaal informatie vinden over je AOW-uitkering. Let wel op, je AOW-uitkering kan fluctueren van jaar op jaar al naar gelang de levensverwachting van de gemiddelde Nederlander verandert.

Iedereen heeft een aanvullend pensioen nodig

De AOW is ongeveer 1000 euro per maand. Hoewel dit bedrag iets hoger of lager zal zijn afhankelijk van je situatie, kunnen we concluderen dat de meeste mensen bij lange na niet kunnen leven van dit bedrag na hun pensioen. 

Daarom heeft bijna iedereen in Nederland een aanvullende component voor het pensioen. Hiermee wordt je totale pensioenuitkering verhoogd naar een bedrag waarmee je wel kunt rondkomen. Daarom de toepasselijke naam voor deze component: het ‘aanvullend pensioen’.

Het grote verschil tussen de AOW en het aanvullend pensioen is dat je voor je aanvullend pensioen zelf moet sparen uit je inkomen. Dit betekent dat je later alleen recht hebt op een aanvullend pensioen als je gedurende de jaren ervoor geld opzij hebt gezet. Het opzij zetten van geld heet ook wel het ‘opbouwen van pensioenkapitaal’.

Pensioenkapitaal bouw je op tijdens je werkende leven

Jouw pensioenkapitaal is in wezen een spaarpotje wat je opbouwt tijdens je werkende leven. Als je met pensioen wilt gaan, wordt dit pensioenkapitaal gebruikt om je aanvullend pensioen te kopen. Uit dit aanvullende pensioen krijg je dan een maandelijks aanvullende pensioenuitkering.

De inkoop van je pensioen en je pensioenuitkering die daaruit voortvloeit, zijn pas van belang op het moment dat je met pensioen gaat. de opbouw van je pensioenkapitaal is echter iets waar je al eerder aan moet beginnen. 

Het is zeer waarschijnlijk dat je nu al een gedeelte van je pensioenkapitaal hebt opgebouwd, zelfs als dit de eerste keer is dat je deze term hoort. Als je ooit in loondienst hebt gewerkt, zal je werkgever waarschijnlijk een pensioen voor je hebben opgebouwd door iedere maand een klein bedrag over te maken naar een pensioenfonds. Dit zien de meeste mensen echter niet op hun loonstrookje. En daarom weten ze niet dat ze al pensioen hebben opgebouwd. 

Pensioen en zzp'er: 3 belangrijke aandachtspunten

Je hebt dus AOW, wat iedere Nederlander krijgt, en je hebt je aanvullend pensioen, waar je zelf voor spaart. Dat is toch niet zo moeilijk? Waarom maakt iedereen er dan zo’n heisa van en is alle informatie die ik over pensioenen ontvang zo ontzettend lastig? Kunnen ze dat niet makkelijker maken? Het korte antwoord is helaas ‘nee’. 

Pensioenen zijn nu eenmaal bijzonder complex, zeker als ondernemer. Er zijn drie belangrijke dingen waar je op moet letten als je pensioen gaat opzetten:

1) je kunt al meerdere pensioenpotjes hebben

2) er zitten complexe fiscale regels vast aan je pensioen

3) je moet echt op tijd beginnen met het sparen van je pensioen

Hoeveel pensioenpotjes heb jij als zzp'er?

Als ondernemer heb je vaak niet één aanvullend pensioen. Meestal heb je voordat je je eigen bedrijf begon aanvullend pensioen opgebouwd bij één of meerdere werkgevers. Werkgevers sparen bij verschillende pensioenfondsen. De meeste mensen hebben daarom meerdere potjes met pensioen.

Het vervelende is dat al die verschillende potjes ook allemaal net iets andere regels hebben. Het ene pensioen belooft bijvoorbeeld dat ze je een vast bedrag uitbetalen. Terwijl bij een ander pensioenfonds het bedrag juist flexibel is en afhankelijk van marktfactoren.

Met meerdere potjes is het dus lastig in te schatten hoeveel aanvullend pensioen je nu in totaal krijgt. We raden ondernemers daarom aan om op www.mijnpensioenoverzicht.nl goed te kijken welk aanvullende pensioen ze hebben, welke voorwaarden daaraan vast zitten en wat ze uitbetalen. Dan kun je beter inschatten hoe je ervoor staat.

Krijg belastingkorting via je pensioenaanbieder

Een tweede punt waar je op moet letten is dat er aan je pensioen veel fiscale regels kleven. In principe probeert de Nederlandse overheid je namelijk te stimuleren om een pensioen op te bouwen, ook als je ondernemer bent. Als je spaart voor je pensioen, dan mag je het bedrag dat je voor je pensioen opzij zet, aftrekken van je inkomstenbelasting. Bovendien hoef je over dit pensioenkapitaal geen vermogensbelasting te betalen.

Om in aanmerking te komen voor belastingkorting, moet je wel aan de regels voldoen die in de pensioenwet staan. We zullen in dit blog niet verder ingaan op de regels, maar het komt er op neer dat je je pensioen moet uitbesteden aan een professioneel pensioenfonds. Anders kun je geen aanspraak maken op de fiscale kortingen.

Wacht niet met het regelen van je pensioen

Er is feitelijk één belangirjke regel: wacht als zzp'er nooit met het regelen van je pensioen. Ten minste, als je niet wilt dat je op je 68e (of wie weet hoe hoog de AOW-leeftijd dan is) van een AOW’tje van 1000 euro in de maand moet rondkomen. Veel jonge ondernemers denken dat ze nog genoeg tijd hebben. Je bent tenslotte pas ergens in de 30, meer dan genoeg tijd voor je pensioen toch? Helaas niet. 

Het probleem is dat je pensioenkapitaal niet alleen spaarpot is welke ligt te verstoffen tot je pensioen, maar dat je over dat pensioenkapitaal door de jaren heen ook rendement ontvangt. Bijvoorbeeld in de vorm van rente of rendement op aandelen waarin je pensioenkapitaal is geïnvesteerd. 

Hoe langer je wacht, hoe kleiner je pensioen

Bij een gemiddeld pensioenfonds is het lange termijn rendement (over meer dan 20 jaar) op je pensioenkapitaal zo’n 4% tot 6% per jaar. Als je pas later begint met het opbouwen van je aanvullende pensioen, kun je veel minder gebruik maken van de groei van je rendement en dat heeft reusachtige gevolgen.

Stel je hebt 500 euro in je pensioenkapitaal ingelegd. Met het rendement dat je hier jaarlijks op krijgt, groeit die 500 euro over de lange termijn met 4% per jaar. Dat lijkt niet veel maar als je die 500 euro op je 25e inlegt, is dit op je 65e gegroeid naar bijna 2500 EUR (berekening: 500 euro x (1+4%)^40 ).

Als je echter 500 euro pas op je 35e inlegt, is het op je 65e slechts 1.600 euro waard (berekening: 500 euro x (1+4%)^30). Die 10 jaar verschil zorgt ervoor dat je ingelegde kapitaal ruim 30% minder groeit. Je moet dus 10 jaar later 30% meer sparen om toch een goed pensioen te hebben.

Wat moet je als zzp'er doen voor je pensioen?

Ben jij nu iemand die eigenlijk niet weet hoe je aanvullend pensioen in elkaar zit, en zijn alle termen van pensioenkapitaal, AOW en rendement uit dit stuk je nu al naar het hoofd gestegen? Dan hebben we gelukkig ook wat praktisch advies voor je, waarmee je als het goed is meteen kunt beginnen. In het kort moet je drie beslissingen maken: Hoeveel ga je dit jaar sparen voor je pensioen, bij welke partij ga je dit doen en wanneer ga je beginnen?

1. Hoeveel moet je dit jaar opzij zetten voor een goed aanvullend pensioen bovenop je AOW? Natuurlijk geldt hier “hoe meer hoe beter” maar daar heb je niet zo veel aan (en bovendien zitten hier fiscale regels aan vast). Daarom gaan wij uit van berekeningen die laten zien dat je bovenop je AOW voldoende aanvullend pensioen opbouwt als je ieder jaar ongeveer 13% van je bruto inkomen in je pensioen stopt. Ter verduidelijking: dat betekent dus dat je de volgende berekening moet gebruiken: (Bruto salaris - AOW-uitkering) * 13%. Je moet de verwachte AOW van ongeveer 12.000 euro per jaar dus aftrekken van je bruto salaris, en over dat bedrag 13% berekenen. Iemand die bijvoorbeeld 50.000 euro verdient zou dan ieder jaar, zou ( 50.000 euro - 12.000 euro) * 13% = 4.940 euro per jaar moeten inleggen in zijn pensioen.

2. Bij wie moet ik mijn pensioen opzetten? Zoals we hierboven hebben aangegeven, kun je om je pensioen te beginnen niet gewoon een spaarrekening openen en hier geld op storten. Dat zou namelijk niet voldoen aan de pensioenwet en dan zou je dus ook geen belastingkorting krijgen. Je moet dus naar een professionele pensioenaanbieder die wel aan deze wet voldoet. Er zijn heel veel verschillende pensioenaanbieders die specifiek aan ondernemers een pensioen aanbieden. En helaas is het voor ons heel moeilijk om hier de beste keuze uit te maken. Dat ligt te veel aan de persoonlijke situatie en je moet dit zelf uitzoeken. 

3. Wanneer moet ik dit hebben opgezet? Voor 1 januari 2020. Als je dit niet voor het einde van het jaar doet, mag je dit jaar niet meer geld opzij zetten voor je pensioen en kun je geen gebruik maken van de belastingkorting. En zoals we hierboven al hebben uitgelegd, door je pensioen uit te stellen, schiet je jezelf alleen maar in de voet.

Pensioenaanbieders speciaal voor zzp'ers

Omdat herhaling helpt, herhalen we het gewoon nog maar een keer. Begin op tijd met je pensioen en maak gebruik van de belastingkorting. Er zijn verschillende pensioenaanbieders die zich specifiek richten op zzp'ers, zoals Brand New Day. Brand New Day heeft zelfs een speciale aanbieding voor Gekko gebruikers. Je betaalt geen aansluitingskosten (a 45 euro) en je krijgt gratis een pensioendate. Veel succes en niet weer uitstellen he?!